Cemal Süreya Üzerine Notlar…
O daha çocukken başladı şiir yazmaya…
1931 Erzincan doğumlu olan Cemal Süreya 9 Ocak 1990’da hayatını kaybetmiştir. Asıl adı Cemalettin Seber olan Cemal Süreya Türk edebiyatına damga vuran önemli şairlerdendir. Çocukluğu göçebe olarak geçen şairin eserlerinde bu izler görülmektedir. Şeyh Sait isyanından sonra devam eden bir dizi Kürt isyanı, ailenin Erzincan’dan sürgün edilmesine neden olur. Yük vagonunda uzun bir tren yolculuğuna çıkılır. Bu tren yolculuğu “Kişne Kirazını ve Göç, Mevsim” adlı şiirine de aksetmiştir: “Ben bir yük vagonunda açtım gözlerimi” der Cemal Süreya.
Sezai Karakoç ile dostlukları tüm fikir ayrılıklarına rağmen ilerlemiştir. Üniversite yıllarında Cemal Süreya çeşitli takma adlar kullanarak muhtelif dergi ve gazetelerde yazılarını yayımlamıştır. 1953’te ilk şiiri “Şarkısı Beyaz’’ın yayınlanmasının ardından dergilerde karikatürleri de yer almıştır.
Cemal Süreya için şiir hayat ile direkt ilgilidir. O, bunu şöyle ilişkilendirir: “Hayatın güncelliğidir, hayatın gazetesidir şiir.” Süreya, 1984 yılında Kadınca Dergisi için kaleme aldığı yazısında evlilik ile aşkın öldüğünü ileri sürmüştür. Bu görüşünü şu şekilde dile getirmiştir: “Bir de aşkta rekabet vardır. Çoğunca rekabetten doğar aşk. Her an elinden kaçırabilecek gibiysen ona tutkun büyür. O sadece seninse, onun için de, senin için de, özellikle erkek için, aşk yavanlaşır.”
Cemal Süreya’nın babasının ölümü üzerine yazdığı ‘’Sizin Hiç Babanız Öldü mü’’şiiri edebi dünyada çok önemli bir yer kazanmıştır
Sizin hiç babanız öldü mü?
Benim bir kere öldü, kör oldum
Yıkadılar, aldılar, götürdüler
Babamdan ummazdım bunu, kör oldum
Siz hiç hamama gittiniz mi?
Ben gittim, lambanın biri söndü
Gözümün biri söndü, kör oldum
Tepede bir gökyüzü vardı yuvarlak
Söylelemesine maviydi, kör oldum
Taşlara gelince hamam taşlarına
Taşlar pırıl pırıldı ayna gibiydi
Taşlarda yüzümün yarısını gördüm
Bir şey gibiydi bir şey gibi kötü
Yüzümden ummazdım bunu, kör oldum
Siz hiç sabunluyken ağladınız mı?”
Bu yıl vefatının 30. sene-i devriyesi idrak edilen Cemal Süreya edebiyat tarihimizde vazgeçilmez bir yere sahiptir. Ruhu şad olsun…
Begüm Burak